کلید و پریز
کلید و پریز از الزامات کار سیم کشی برق ساختمان است که امروزه درطرح های متنوع تولید و عرضه می گردد. اصولا نورپردازی هر ساختمانی، کمک شایانی به زیبایی بخشی فضا می کند. شاید بتوان گفت که تمام ابزارهایی که برای روشن سازی محیط استفاده می شوند نیز به اندازه خود منبع نور، پتانسیل زیباسازی را دارا هستند.
امروزه کلید و پریز نیز به نوعی اکسسوری دکوراسیون داخلی به حساب می آیند.
نخستین موردی که در انتخاب کلید و پریز اهمیت دارد، استاندارد و سطح بالای ایمنی آن ها می باشد؛ چرا که این ابزار ارتباط مستقیمی با سلامت انسان ها دارد.
نسل جدید کلید و پریزها علاوه بر طراحی ظاهری متفاوت و جذاب، قابلیت هوشمندسازی و کاربرد ریموتی را دارا هستند .
تنوع رنگی ، طرح های جدید، اشکال نوین، متریال مرغوب و… از مزایای کلید و پریزهای نسل جدید می باشند.
کلید و پریزهای هوشمند با حس گرمای دست، فرمان قطع و وصل مدارشان صادر می گردد؛ به همین راحتی و زیبایی.
کلید و پریزهای مدرن با متریال های جدید، ضد پوسیدگی و شکستگی می باشند.
انواع کلید و پریزهای آنتیک مناسب سبک کلاسیک می باشند؛ طرح های شیک و رنگ های جذاب این کلید و پریزها می توانند زیبایی بخش هر فضایی باشند.
عایق رطوبتی بودن، یکی دیگر از مزایای نسل جدید کلید و پریزها می باشد. این نوع از کلید و پریزها برای فضاهای مرطوب طراحی گردیده اند.
با وجود طرح ها و رنگ های متنوع امروزی، امکان سِت شدن کلید و پریز ها با دیوارپوش ها و سایر لوازم و اثاثیه میسر گردیده است.
کلید و پریز چیست؟
* کلید : به وسیله ای برای قطع و وصل جریان برق در یک یا چند مدارالکتریکی اطلاق می گردد.
* پریز: وسیله ای که جهت اتصال هادی ها وبندهای قابل انعطاف در سیم کشی به کار می رود.
بخشهای مختلف کلید و پریز کدامند؟
هرکلید و پریزی دارای دو بخش اصلی و مجزا از یکدیگر می باشد. هر یک از این بخش های، نقش کلیدی را درظاهر و کاربرد کلید و پریز ایفا می نمایند. هر کلید و پریزی شامل * مکانیزم درونی و * قاب می باشند.
مکانیزم درونی
مکانیزم درونی به ساختار داخلی و درونی کلید وپریز اشاره دارد. ساختاری که شامل سیم پیچی، اتصالات درونی و تعداد پل ( تک پل و دو پل ) می گردد.
قاب
قاب کلید و پریز به قسمت نصب شده روی دیوار و نماد ظاهری کلید و پریز اشاره دارد. نسل قدیم کلید و پریزها به قاب خود پیچ و مهره می شدند؛ حال آنکه نسل جدید با وجود تسهیل کننده هایی مانند فنر، به راحتی بر روی دیوار قرار می گیرند. قاب های فنری کلید و پریز امروزی به آسانی در عمق دیوار نصب می گردند.
ولتاژ نامی چیست؟
به ولتاژی اطلاق می گردد که دستگاه برای آن ساخته شده است. ولتاژ نامی توسط سازنده بر روی دستگاه درج می گردد. منظور از ولتاژ یا جریان نامی، مقدار موثر آن می باشد؛ مگر در مواردی که جز آن ذکر شده باشد.
ولتاژ نامی کلیدهای فرمان روشنایی در تاسیسات برقی چه میزان تعیین گردیده است؟
ولتاژ نامی مورد مصرف کلید های ساختمان های مسکونی، اداری، صنعتی، بهداشتی، درمانی و غیره، طبق استاندارد ملی شماره 462 نبایستی از 250 ولت برای تک فاز و500 ولت برای دو فازو سه فاز تجاوز نماید. ضمنا نبایستی جریان نامی کلیدهای روشنایی مذکور از 25 آمپربیشتر گردد.
فاکتورهای موثر بر طبقه بندی کلید های برق کدامند؟
در مجموع بر مبنای فاکتورهای زیر، کلید برق را دسته بندی می نمایند:
1// بر اساس نوع اتصال : این فاکتورکلیدهای یک جهته ( یک پُل، دو پُل، سه پُل و سه پُل و نول) و کلیدهای چند جهته (دو جهته با حالت خاموش، دو مداره، تبدیل، تبدیل دو پُل و صلیبی) را شامل می گردد.
2// براساس نوع منبع : مستقیم (DC)، متناوب (AC) و هر دو متناوب و مستقیم .
3// بر اساس روش به کار انداختن کلید
4// براساس میزان عایق رطوبتی بودن ( درجه حفاظت در برابر آب)
5// بر اساس روش نصب ( روکار و یا توکار، نیمه کارو تابلویی)
انواع کلید و پریز
کلید های برق بر اساس نوع کاربرد و اتصالات به مدارها به دسته های متعددی تقسیم می گردند .»»»
کلید یک پُل، یک راه، یک خانه : این نوع کلید برای قطع و وصل سیم فاز در چراغ های روشنایی مورد استفاده می باشد.
کلید یک پُل، یک راه ، دو خانه : کلیدی که برای قطع و وصل دو مدار به کار می رود.
کلید دو پل: کلیدی که در واقع دو کلید در یک جعبه می باشد؛ برای قطع و وصل همزمان دو فاز، یا یک فاز و یک نول مورد استفاده می باشد.
کلید سه پل: کلیدی برای قطع و وصل سه انشعاب از یک نقطه می باشد.
کلید دو راه یا تبدیل : کلیدی که مدار را تبدیل یا تعویض می نماید؛ جهت وصل و قطع چراغ از دو نقطه متفاوت کاربرد دارد.
کلید صلیبی : یا کراکس برای کنترل مدارچراغ ها از سه نقطه و یا بیشتر به کار برده می شود که به صورت ضربدری است.
کلید جیوه ای: کلیدی است که در مدارهای فرعی با بار کم ( مانند اتاق های عمل، روی دیگ های بخار و…) به کار می رود .
انواع نوین کلید و پریز
* کلید های تایمر دار: کلیدهای تایمر دار انواعی هستند که قابل تنظیم می باشند . به عنوان مثال با فشردن این کلید، لامپ برای 60 ثانیه روشن و سپس به شکل اتوماتیک خاموش می گردد. این نوع کلیدها مناسب مکان هایی است که، نیازی به روشن ماندن مداوم لامپ نیست ( مثلا راه پله ها، پشت بام و…) .
* کلید های مجهز به حس گرهای حرکتی: انواعی از کلیدها که برای سیو انرژی بسیارمقرون به صرفه هستند. این نوع کلیدها با ورود افراد روشن و با ترک محل، خاموش می شوند. در واقع حس گرهای حرکتی هوشمندانه موجب روشن و خاموش شدن لامپ ها می شوند. این کلیدها برای افرادی که فراموش کار هستند نیز مزایا بسیاری دارد.
* کلید های لمسی ( تاچ) یا کلیدهای مجهز به حس گرهای حرارتی : علاوه بر مزایای دیگر، ظاهر زیبای این کلیدها جلوه بخش هر مکانی می باشد. انواع کلیدهای لمسی، که مورد استفاده در خانه های هوشمند هستند، با حس گرمای دست وصل یا قطع شدن جریان برق را صادر می کنند.
* کلیدهای دیمر: این نوع از کلیدها مناسب مکان هایی است که میزان نور در آن ها بایستی یکنواخت باشد. کلید های دیمر شدت نور را تنظیم و کم و زیاد می نمایند. از کلید های دیمر در محیط هایی مانند سالن تاتر استفاده می شود.
* پریز برق یو پی اس
این نوع پریز دستگاهی واصل به خود را به منبع ذخیره برق ارتباط می دهد. در زمان قطع برق، این دستگاه همچنان روشن خواهد ماند.
* پریز برق آرت دار
این نوع از پریزها، به یک سیستم آرت دارمجهز می باشند که برای تخلیه بار الکتریکی به زمین متصل می شود. سیم مربوطه وظیفه انتقال الکتریسیته ساکنی که درمدارتخلیه شده را جهت ممانعت از برق گرفتگی دارد.
* پریز آنتن مرکزی
این نوع از پریز مناسب مکان هایی است که در آن تعداد متعدد گیرنده تلویزیونی وجود دارد. مکان هایی مانند برج های مسکونی، هتل ها و… از این پریزها جهت اتصال به فیش آنتن مرکزی بهره می برند.
* پریز سوکت اینترنت
نسل قدیم پریزها، تنها دارای ورودی دوشاخه بودند. حال آنکه انواع پریزهای نوین امکان اتصال سوکت های مختلف را دارا می باشند. یکی از سوکت های پرکاربرد امروزی، سوکت اتصال به شبکه اینترنت است. نسل جدید پریزها با حذف سیم کشی های روکار و طویل، امکان ایجاد کانکشن از طریق پریز های دارای ورودی سوکت را میسر ساخته اند.